اورلود یخچال، بخش محافظتی از موتور یخچال است که کار آن کنترل جریان اضافی در موتور است. در صورتی که جریانی بیشتر از حد مجاز در کمپرسور جریان پیدا کند یا دمای کمپرسور به دلایل مختلف از حد نرمال بالا برود اورلود وارد عمل شده و قبل از هرگونه آسیب به سیم پیچی موتور جریان برق را قطع کرده و از موتور محافظت می کند. خراب شدن اورلود یا بروز مشکل در عملکرد آن ممکن است منجر به خاموشی ناگهانی یخچال و آسیب جدی به موتور شود. در ادامه این مقاله از پارسا سرویس به عملکرد اورلود، نشانه های خرابی آن و روش های تعمیر آن خواهیم پرداخت تا مانع از خاموش شدن یخچال شود.
اورلود یخچال چیست؟
اورلود یک محافظ حیاتی در موتور یخچال است که وظیفه اصلی آن کنترل و جلوگیری از عبور جریان‌های اضافی از کمپرسور میباشد. این قطعه که درون موتور تعبیه شده است، به گونه‌ای طراحی شده که در صورت بروز جریانی بیش از حد مجاز یا افزایش غیرعادی دمای کمپرسور، به سرعت وارد عمل شود و جریان برق را قطع کند تا از آسیب‌های جدی به سیم‌پیچ‌های موتور جلوگیری کند.
رله یخچال نیز که به عنوان عامل اصلی استارت کمپرسور شناخته می‌شود، در تعامل با اورلود نقش مهمی در عملکرد صحیح یخچال دارد. اورلود علاوه بر ویژگی‌های حفاظتی خود، دارای فیوز حرارتی است که از یخچال در برابر بارهای اضافی محافظت می‌کند. این قطعه از اجزایی مانند بدنه مقاوم، پایه‌های فلزی اتصال برق، تیغه حساس بی‌متالی، پلاتین‌های اتصال و سیم فنری از جنس نیکل یا کروم آلومینیوم تشکیل شده است.
خرابی رله اورلود می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند خاموشی ناگهانی یخچال شود. البته معمولا قبل از خاموشی علائم خرابی اورلود یخچال بروز پیدا می‌کند که نیازمند توجه و بررسی دقیق برای جلوگیری از شروع خاموشی و ایجاد خرابی‌های بیشتر در دستگاه میباشد.
وظیفه رله اورلود چیست؟
وظیفه اصلی اورلود در سیستم کمپرسور یخچال، حفاظت و راه‌اندازی ایمن کمپرسور است. این قطعه به عنوان یک محافظ جریان، وظیفه کنترل جریان الکتریکی موتور را بر عهده دارد. زمانی که جریان برق وارد شده به کمپرسور بیش از حد مجاز باشد یا دمای موتور به دلایل مختلف افزایش یابد، اورلود به سرعت واکنش نشان داده و با قطع برق، از ورود آسیب جدی به سیم‌پیچ‌های موتور جلوگیری می‌کند. به این ترتیب، اورلود نقش کلیدی خود را در حفظ سلامت و کارایی کمپرسور ایفا می‌کند. رله اورلود که یکی از قطعات حساس و پیچیده یخچال است، در صورت خرابی می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی شود. خرابی اورلود یا خرابی رله اورلود نیازمند تشخیص دقیق و تعمیر توسط تکنسین متخصص است تا از آسیب‌های بیشتر به دستگاه جلوگیری شود. علائم خرابی اورلود یخچال معمولاً به شکلی آشکار ظاهر می‌شوند و نباید نادیده گرفته شوند، چرا که بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند به مشکلات بزرگ‌تری در عملکرد یخچال منجر شود.
مکانیزم عملکرد اورلود
اورلود که عامل استارت کمپرسور است از بدنه ای خاص و پایه های فلزی برای اتصال به برق و سیم فنری از جنس نیکل تشکیل شده است که جریان اضافی را از خود عبور می دهد و در صورت افزایش دما باعث تحریک تیغه و افزایش طول آن می شود. هنگامی که طول تیغه ها افزایش می یابد، جریان نول قطع شده و این به معنای خاموش شدن کل سیستم یخچال است تا موتور خنک شود. بعد از اینکه موتور به اندازه کافی خنک شد، دمای اورلود نیز کاهش یافته و باعث کم شدن طول تیغه ها و برگشت به حالت عادی می شود. در نتیجه کوتاه شدن تیغه ها کانکت ها دوباره به هم متصل می شوند و کمپرسور روشن می شود و یخچال به حالت قبلی خود برمی گردد و روشن می شود. در درجه حرارت ۱۰۵ درجه اورلود باعث خاموشی سریع کمپرسور شده و در دمای ۶۱ درجه سلسیوس کمپرسور راه اندازی مجدد می شود.
انواع رله اورلود یخچال
اورلود که به آن رله اورلود نیز گفته می شود همان گونه که گفته شد وظیفه ی محافظت و کنترل جریان اضافی در موتور یخچال را دارد. اورلود در یخچال ها دارای دو نوع، اورلود حرارتی و اورلود مغناطیسی هست. در ادامه ویژگی های خاص و منحصر به فرد هر کدام را بررسی خواهیم کرد.
اورلود حرارتی
اورلود حرارتی متشکل از دو فلز غیر هم جنس و غیر مشابه است که با فاصله از یکدیگر قرار گرفته اند. در زمانی که دمای کمپرسور از حد مشخص شده بالاتر برود، این دو فلز به هم متصل می شوند. تا زمانی که دما به حد مطلوب یعنی 61 درجه نرسد از هم جدا نمی شود.
اورلود مغناطیسی
در اورلود های مغناطیسی بر اثر عبور جریان بالا، میدان مغناطیسی شدت پیدا کرده و مدار را قطع می کند. این نوع از اورلود در همه جا کاربرد ندارد و فقط در اتصال های کوتاه جهت محافظت در برابر خطاهای احتمالی استفاده می شود.
دلایل خرابی اورلود
خراب شدن اورلود یخچال علت های مختلفی می تواند داشته باشد. در صورت بروز هر یک از این علل کمپرسور از کار افتاده و یخچال خاموش می شود. در ادامه به برخی از علل شایع خرابی اورلود اشاره خواهیم کرد.
· یکی از مهم ترین علت های خرابی اورلود یخچال، خرابی ترموستات می باشد. ترموستات یکی از قطعات حساس به دما در یخچال است که در صورت عملکرد اشتباه، فرمان قطع جریان برق به کمپرسور با تاخیر ارسال می شود و باعث داغ شدن بیش از حد و از کار افتادن دائمی کمپرسور شود.
· یکی دیگر از عوامل خرابی اورلود یخچال، افزایش و یا افت بیش از حد ولتاژ برق است.
· از دیگر عوامل خراب شدن اورلود می توان به نشتی و یا کم یا زیاد شدن گاز خنک کننده یخچال نیز اشاره کرد.
· اگر دمای محیط یخچال یا محل قرار گیری آن بسیار گرم یا در جوار نور خورشید و دیگر منابع گرمایی باشد، باعث خرابی اورلود کمپرسور می شود.
· هرگونه ایراد در سیم پیچ های اورلود یخچال نیز می تواند از عوامل خراب شدن اورلود کمپرسور شود.
نشانه‌های خرابی اورلود چیست؟
علائم خرابی اورلود یخچال شامل چندین مورد کلیدی هستند که می‌توانند به تشخیص خرابی اورلود کمک کنند. از جمله این نشانه‌ها می‌توان به منجمد نشدن مواد غذایی در یخچال و خنک نبودن هوای داخلی یخچال اشاره کرد. همچنین، وضعیت ظاهری رله اورلود، مانند وجود زنگ‌زدگی یا تغییرات فیزیکی در بدنه آن، و استفاده از مولتی‌متر برای اندازه‌گیری مقاومت و ولتاژ نیز می‌توانند به شناسایی خرابی این قطعه کمک کنند. در ادامه، هر یک از این موارد را به طور دقیق‌تر بررسی خواهیم کرد.
منجمد نشدن مواد غذایی داخل یخچال
یکی از علائم خرابی اورلود یخچال می‌تواند این باشد که مواد غذایی داخل یخچال به درستی منجمد نمی‌شوند. خرابی رله اورلود یخچال می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد کمپرسور شود، به طوری که کمپرسور یا به طور ناقص کار کند یا به صورت مداوم فعال بماند. این مشکل می‌تواند باعث کاهش سریع دمای داخل یخچال شود، که در نتیجه مواد غذایی به طور ناخواسته منجمد می‌شوند. چنین وضعیتی نه تنها می‌تواند به از بین رفتن کیفیت و طعم مواد غذایی منجر شود، بلکه موجب هدر رفتن آن‌ها نیز می‌شود.
کاهش کارایی در خنک‌سازی هوای داخل یخچال
یکی دیگر از نشانه‌های رایج خرابی اورلود یخچال این است که هوای داخل یخچال به اندازه کافی خنک نمی‌شود. از آنجا که رله اورلود مستقیماً با کمپرسور یخچال در ارتباط است و وظیفه تأمین جریان برق به کمپرسور را بر عهده دارد، خرابی این قطعه می‌تواند به مشکلاتی در عملکرد کمپرسور منجر شود. در نتیجه، کمپرسور قادر نخواهد بود به اندازه کافی کار کند و دمای داخلی یخچال به میزان مطلوب نخواهد رسید. این وضعیت منجر به گرم شدن فضای داخلی یخچال می‌شود، که می‌تواند به خراب شدن مواد غذایی داخل آن بینجامد.
بررسی وضعیت ظاهری رله اورلود
یکی از روش‌های ساده برای تشخیص خرابی اورلود یخچال، بررسی وضعیت ظاهری آن است. اگر با قطعات یخچال آشنایی دارید و می‌توانید رله اورلود را پیدا کنید، بررسی ظاهری این قطعه می‌تواند کمک کننده باشد. وجود زنگ‌زدگی، سولفاته شدن یا تغییرات فیزیکی دیگر روی بدنه رله می‌تواند نشان‌دهنده خرابی رله اورلود باشد. در یخچال‌های جدیدتر که اورلود به صورت جامد (رله سنگی) طراحی شده است، با تکان دادن رله و شنیدن صدای تق تق می‌توان متوجه خرابی آن شد. اگر این صدا را شنیدید، قطعه نیاز به تعویض دارد.
استفاده از مولتی‌متر برای تست رله اورلود
برای بررسی دقیق‌تر خرابی رله اورلود یخچال، می‌توانید از مولتی‌متر استفاده کنید. ابتدا باید یخچال را از برق جدا کنید تا از خطرات الکتریکی جلوگیری شود. سپس به رله اورلود که معمولاً در نزدیکی کمپرسور قرار دارد، دسترسی پیدا کنید. با تنظیم مولتی‌متر به حالت تست مقاومت (ohmmeter)، می‌توانید مقاومت بین دو پایه رله را اندازه‌گیری کنید. اگر مقدار مقاومت بسیار بالا یا پایین باشد، این نشان‌دهنده خرابی رله اورلود است. علاوه بر این، با تست ولتاژ بین پایه‌های رله می‌توان متوجه شد که آیا ولتاژ مناسب وجود دارد یا خیر. در صورت صفر بودن ولتاژ یا مشاهده ولتاژ ثابت بدون تغییر، رله اورلود احتمالاً خراب شده و نیاز به تعویض دارد.
این روش‌ها و نشانه‌ها می‌توانند به شما در تشخیص خرابی اورلود و خرابی رله اورلود کمک کنند، تا بتوانید به موقع اقدام به تعمیر یا تعویض این قطعه مهم و جلوگیری از بروز مشکلات جدی‌تر در یخچال خود کنید.
نحوه تست اورلود یخچال
برای تست سالم بودن اورلود باید ابتدا یخچال را خاموش کنید و آن را از برق جدا کنید. در مرحله ی بعد باید به وسیله اهم متر، اتصال بین پلاتین های موجود در اورلود را بررسی کنید و در صورت خرابی با اورلود مشابه تعویض کنید. باید توجه داشته باشید که هر اورلود دارای جریانی مخصوص به خود است که بر روی آن نوشته شده پس لازم است هنگام تعویض اورلود میزان جریان را در نظر داشته باشید.
در بعضی مواقع ممکن است مشکلی در پلاتین های موجود در اورلود نباشد ولی یخچال به طور ناگهانی خاموش شود. در این مواقع ممکن است اثری از سولفاته شدن یا زنگ زدگی بر روی این قطعه باشد و همین دلیل باعث اختلال در فعالیت کمپرسور و یخچال شود.
نحوه راه اندازی رله اورلود یخچال
گاهی اوقات به دلیل پایین بودن ولتاژ برق، سیم پیچی موتور نیم سوز می شود. در این حالت کمپرسور یخچال به دلیل محافظت از دستگاه توسط اورلود روشن نمی شود. در این موقعیت با نصب یک خازن راه انداز روی رله های سیم پیچ دار کمپرسور، اورلود را راه اندازی مجدد می کنیم. این خازن ها برای کم کردن جریان رادیواکتیو روی آن ها تعبیه شده است. قابل ذکر است که در بیشتر مواقع خرابی رله اورلود با تعمیر برطرف نمی شود و باید تعویض صورت گیرد.
سخن پایانی
مطالب بیان شده نشان می‌دهد که خرابی اورلود و خرابی رله اورلود می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر عملکرد یخچال داشته باشد. اورلود به عنوان یک قطعه حیاتی در سیستم کمپرسور یخچال، نقش کلیدی در کنترل جریان برق و محافظت از موتور در برابر بارهای اضافی دارد. در صورت بروز خرابی اورلود، مشکلات متعددی می‌تواند به وجود آید، از جمله منجمد نشدن مواد غذایی، خنک نبودن هوای داخلی یخچال و تغییرات ظاهری در رله اورلود. همچنین، استفاده از ابزارهایی مانند مولتی‌متر برای تست این قطعه می‌تواند به شناسایی خرابی رله اورلود کمک کند. شناسایی به موقع علائم خرابی اورلود یخچال و اقدام به تعمیر یا تعویض این قطعه می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر و آسیب‌های بیشتر به یخچال جلوگیری کند. بنابراین، توجه به این علائم و انجام بررسی‌های منظم می‌تواند به حفظ کارایی و طول عمر یخچال کمک شایانی کند.
سوالات متداول
سوال: چگونه می‌توان فهمید که رله اورلود یخچال خراب شده است؟
پاسخ: برای تشخیص خرابی رله اورلود، باید به علائم مختلف توجه کنید. منجمد نشدن مواد غذایی، خنک نبودن هوای درون یخچال و تغییرات ظاهری در خود رله، مانند زنگ‌زدگی یا سولفاته شدن، می‌تواند نشانه‌های خرابی باشند. همچنین، استفاده از مولتی‌متر برای اندازه‌گیری مقاومت و ولتاژ بین پایه‌های رله می‌تواند کمک کند تا مشخص شود آیا رله به درستی کار می‌کند یا خیر.
سوال: چه عواملی می‌توانند باعث خرابی رله اورلود یخچال شوند؟
پاسخ: چندین عامل می‌تواند به خرابی رله اورلود منجر شود. این عوامل شامل خرابی ترموستات، نوسانات شدید ولتاژ برق، دمای بالای محیط یخچال و تخلیه گاز خنک‌کننده یخچال هستند. هر یک از این مشکلات می‌تواند فشار و حرارت اضافی به رله اورلود وارد کرده و باعث خرابی آن شود.
سوال: آیا تعمیر رله اورلود یخچال خود به تنهایی امکان‌پذیر است؟
پاسخ: تعمیر رله اورلود یخچال معمولاً نیازمند تخصص و تجربه است. اگرچه برخی از مشکلات می‌توانند با بررسی ظاهری رله و استفاده از ابزارهایی مانند مولتی‌متر شناسایی شوند، اما تعویض یا تعمیر این قطعه بهتر است توسط تکنسین‌های متخصص انجام شود. این کار به جلوگیری از مشکلات بیشتر و آسیب‌های احتمالی به دستگاه کمک می‌کند.
